Lean Management
Lean Management jest to koncepcja zarządzania przedsiębiorstwem oparta na tzw. szczupłym zarządzaniu”. Jej głównym celem i założeniami jest upraszczanie procesów wewnętrznych przy jednoczesnym eliminowaniu marnotrawstwa oraz zwiększeniu wydajności i maksymalizacji wartości dla Klientów.
Lean management rozwinął się opierając na zasadach i narzędziach Systemu Produkcyjnego Toyoty. System ten wdrażany był w Japonii w przemyśle motoryzacyjnym fabryki Toyoty i zakładał wdrożenie nowego podejścia do wytwarzania, które było oparte na elastyczności, wysokiej jakości, eliminacji marnotrawstwa oraz ciągłemu doskonaleniu. Uznano go jako jeden z głównych sukcesów Toyoty, która z niewielkiej firmy produkcyjnej stała się globalnym koncernem i jednym z największych producentów samochodów na świecie.
Koncepcja Lean Management wywodzi się zatem z idei Lean Manufacturing (szczupła produkcja), ale obejmuje swoim zakresem i może być zastosowana we wszystkich obszarach działalności przedsiębiorstw, a nie wyłącznie w obszarze produkcji. W założeniu skupia się ona na kompletnym wykorzystaniu środków oraz dostosowania do warunków, jakie panują na rynku. Do głównych zalet należy przede wszystkim ograniczenie kosztów, poprawa jakości, zmniejszenie ilości zapasów, skrócenie cykli produkcyjnych, a także ogólny wzrost produktywności. Stosując koncepcję Lean Management w produkcji masowej, wytworzone produkty będą posiadały znacznie ograniczone koszty wytwórcze.
Zgodnie z założeniami i koncepcją Lean, głównym celem jest eliminacja marnotrawstwa przy maksymalizacji wartości dla Klienta. Aby było to możliwe, idea Lean Management opiera się na 5 istotnych zasadach:
- Identyfikacja i określenie wartości dla Klienta – należy dokładnie określić, co Klient oczekuje i postrzega jako wartość w produktach i usługach. Pozwala to na eliminację z procesów czynności, które nie dodają wartości (eliminacja marnotrawstwa). Do wartości tych można zaliczyć: jakość, cenę, wygląd, funkcjonalność, dostępność, usługi dodatkowe oraz terminowość realizacji.
- Mapowanie strumienia wartości – strumień wartości obejmuje przetwarzanie materiałów oraz informacji, aby w efekcie finalnym wytworzony został produkt lub usługa (wartość dodana dla Klienta). Należy zmapować, analizować i monitorować przepływ pracy, aby stwierdzić jak poszczególne działania wpływają na wartość produktu lub usługi. Czynności, które nie dodają takich wartości powinny zostać wyeliminowane.
- Ciągły przepływ wartości – w strumieniu wartości należy zapewnić ciągły przepływ, aby wytwarzanie produktu lub usługi przebiegało w sposób ciągły i płynny, umożliwiając wytwarzanie poszczególnych etapów bez zakłóceń, przerw i przestojów.
- Zastosowanie systemu ssącego – należy dostarczać Klientowi produkty i usługu zgodnie z zapotrzebowaniem bez zbędnych buforów i zapasów. Tempo wywarzania musi być dostosowane do popytu. Uruchamianie kolejnych etapów produkcji powinno być oparte na sygnale płynącym z procesu poprzedzającego.
- Ciągłe doskonalenie – warunkiem utrzymania wprowadzonych usprawnień i zmian jest ciągłe ich doskonalenie.
Zarządzanie wg koncepcji Lean Management powinno stanowić zatem ciągły oraz kompletny proces, w którym zmiany będą wprowadzane kompleksowo w strukturze, procesach oraz rolach w przedsiębiorstwie. Niezbędne jest zaangażowanie zasobów ludzkich w proces zmian, które to powinny nabrać większego znaczenia i utożsamiać się z wprowadzanymi zmianami, aby mogły przynieść oczekiwane efekty. Skuteczność koncepcji w praktyce jest zależna przede wszystkim od skrupulatności i konsekwencji we wdrażaniu. Umiejętna implementacja wpływa na rozwój i tworzenie nowych możliwości dla firmy.